Kimyoviy texnologiyada suv Исполнитель

Kimyoviy texnologiyada suv

1. Suv manbalari va ularning klassifikasiyasi.
2. Sanoat suvlarini foydalanish uchun tayyorlash.
3. Kimyoviy texnologiyada suvdan foydalanish.

Maqsad: Suv, suvning tarkibiga qarab farqlanishi, uning sanoatda tayyorlanishi haqida talabalarga tushuntirish.

Suv turmushda hamda xalq xo`jaligining barcha tarmoqlarida katta ahamiyatga ega. Suv sanoatda erituvchi, katalizator (ko`p reaksiyalar ozroq suv ishtirokida juda katta tezlikka ega bo`ldi), issiqlik eltuvchi sifatida (katta issiqlik sig`imiga egaligi), turli mexanizmlarda bosimni eltuvchi (siqilish darajasi kamligi) sifatida, qazilma boyliklarni qazib olishda va ularni yuvish kabi ishlarda juda ko`p ishlatiladi.

Ba`zi birikma va materiallar ishlab chiqarish uchun sarflanadigan suv miqdori

Ko`p korxonalar juda ko`p suv ishlatilishi bilan bir qatorda suvning tozaligiga ham katta talab qo`yadi.

Suv tarkibida juda ko`p elementlar, tuzlar erigan holda va ko`pgina birikmalar mayday zarrachalar holida uchraydi. Shuning uchun ham, odatda suvning sifati uning qattiqligi (tarkibida erigan kalsiy va magniy karbonat hamda kalsiy, magniy xloridlar bo`ladi), sulfatlar miqdori, umumiy erigan tuzlar miqdori, tiniqligi va h.k. bilan belgilanadi.

Suv qanday maqsadlarda ishlatilishiga ko`ra ikki turga:

• Sanoat suvlari;
• Ichimlik suvlariga bo`linadi.

Ikkila xil suvga ham katta talab qo`yilgan bo`lib, ular shu soha bo`yicha belgilangan GOST larga amal qilingan holda ishlatiladi.

Suv manbalari va ularning klassifikatsiyasi. Atmosfera suvlari – yomg`ir va qor suvlari bo`lib, ularda nisbatan kam qo`shimchalar, asosan, erigan gazlar: uglerod (II) – oksid, vodorod-sulfid, azot oksidlari, oltingugurt oksidlari, organik, moddalar bo`ladi. bu suvlarda tuz eritmalari, xususan, kalsiy va magniy tuzlari deyarli bo`lmaydi.

Yer ustki suvlari (yuzaki suvlar) – daryo, ko`l, dengiz suvlari bo`lib, ularda atmosfera suvlaridagi qo`shimchalar bilan bir qatorda turli xil birikmalar ham bo`ladi. Deyarli har doim kalsiy, magniy, natriy, kaliy bikarbonatlari bo`ladi. Dengiz suvlarida elementlar davriy sistemasidagi deyarli barcha elementlar va hattoki, qimmatbaho hamda radioaktiv metallar ham mavjuddir. 1 kg suvda 1 g dan kam tuz erigan bo`lsa, ular ichimlik suv deb va agar 1 g dan ko`p tuz ushlasa, sho`r suv deb yuritiladi.

Bu qozonlardagi, reaksion apparatlarda, issiqlik almashtiruvchilarda cho`kma hosil qiluvchi Ca<sup>++</sup> va Mg<sup>++</sup> ionlarining miqdoriga qarab suvlar yumshoq (Ca<sup>++</sup> va Mg<sup>++</sup> 3 mg.ekv.dm<sup>3</sup> bo`lsa), o`rtacha qattiq (3-6 mg.ekv.dm<sup>3</sup>) va qattiq (6 mg.ekv.dm<sup>3</sup>) suvlarga bo`linadilar.